Jak projektować strefy pożarowe w obiektach komercyjnych?
27.10.25
27.10.25
Projektowanie stref pożarowych w budynkach komercyjnych to proces, który wymaga znajomości przepisów, odpowiedniego doboru materiałów oraz umiejętności łączenia bezpieczeństwa z funkcjonalnością przestrzeni. Nowoczesne obiekty biurowe, handlowe czy hotelowe muszą spełniać surowe normy przeciwpożarowe, a jednocześnie zachowywać estetykę i otwarty charakter wnętrza. Odpowiednie zaplanowanie podziału budynku na strefy pozwala nie tylko na zgodność z przepisami, ale też na skuteczną ochronę ludzi i mienia w razie pożaru.
Podstawowym dokumentem regulującym kwestie bezpieczeństwa pożarowego w Polsce jest Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Przepisy te nakładają obowiązek podziału budynków na strefy pożarowe oraz stosowania elementów konstrukcyjnych o określonej odporności ogniowej.
Dodatkowo projektanci muszą kierować się normą PN-EN 13501-2, która definiuje klasy odporności ogniowej materiałów i elementów budowlanych. Norma ta wprowadza oznaczenia REI, określające kolejno nośność, szczelność oraz izolacyjność ogniową przegrody.
Obiekty komercyjne charakteryzują się znacznie większą powierzchnią oraz intensywniejszym użytkowaniem niż budynki mieszkalne. W biurowcach, centrach handlowych czy hotelach przebywa jednocześnie wielu ludzi, co zwiększa ryzyko w przypadku pożaru.
Przepisy dla budynków komercyjnych są zatem bardziej rygorystyczne. Strefy pożarowe muszą być mniejsze, a przegrody oddzielające posiadają wyższe klasy odporności ogniowej. W przeciwieństwie do domów jednorodzinnych, obiekty komercyjne wymagają precyzyjnego podziału na strefy.
Klasa odporności ogniowej przegrody zależy od rodzaju obiektu, jego wysokości oraz przeznaczenia strefy pożarowej. W budynkach niskich często wystarczy klasa REI 60, natomiast w wysokich stosuje się REI 120 lub nawet REI 240.
Oznaczenie REI składa się z trzech parametrów. Litera R oznacza nośność mechaniczną, E to szczelność wobec płomieni i gazów, natomiast I oznacza izolacyjność termiczną. Liczba przy oznaczeniu określa czas w minutach, przez który przegroda musi spełniać te wymagania. Ściana oddzielenia przeciwpożarowego REI 60 jest powszechnie stosowana w obiektach biurowych średniej wielkości.
Przegrody przeciwpożarowe powinny wyznaczać granice między strefami o różnym przeznaczeniu lub o powierzchni przekraczającej dopuszczalne wartości. W obiektach biurowych typowym miejscem podziału są korytarze komunikacyjne, klatki schodowe oraz strefy techniczne.
Ściana ogniowa musi być posadowiona na fundamencie lub stropie o odporności nie niższej niż sama przegroda. Jeśli styka się z elewacją zewnętrzną, powinna być wysunięta minimum 30 cm. W budynkach handlowych przegrody oddzielają często magazyny od stref sprzedaży, a w hotelach wydzielają ciągi komunikacyjne.
Otwory w przegrodach przeciwpożarowych są dopuszczalne, ale pod ścisłymi warunkami. Powierzchnia otworów drzwiowych nie może przekraczać 15% całkowitej powierzchni ściany, a przeszkleń – maksymalnie 10%.
Wszystkie drzwi i przeszklenia muszą posiadać certyfikaty potwierdzające odpowiednią klasę odporności ogniowej. Należy stosować wyłącznie materiały niepalne lub trudno zapalne, a dodatkowo zadbać o właściwe okucia i systemy samozamykające.
Do budowy przegród przeciwpożarowych należy używać materiałów niepalnych, zakwalifikowanych do klasy A1 według normy PN-EN 13501-1. Najpopularniejsze rozwiązania to bloczki betonowe, silikatowe oraz specjalne systemy szklane z certyfikacją ogniową.
Szkło ognioodporne to nowoczesne rozwiązanie, które łączy bezpieczeństwo z estetyką. Systemy szklane z klasą odporności EI30, EI60 lub EI120 pozwalają na zachowanie przejrzystości wnętrza przy jednoczesnym podziale na strefy. Grubość przegrody również ma znaczenie dla jej parametrów ogniowych.
Projektowanie stref pożarowych w obiektach komercyjnych nie musi oznaczać rezygnacji z lekkiej, przejrzystej architektury. Coraz więcej inwestorów decyduje się na systemy szklane, które spełniają normy bezpieczeństwa, a jednocześnie nie zamykają przestrzeni.
Przeszklone przegrody pozwalają na wizualną ciągłość wnętrza, co jest szczególnie istotne w biurowcach typu open space czy recepcjach hotelowych. Certyfikowane systemy ogniowe dostępne są w wariantach jedno- i dwuszybowych. Dodatkowym atutem są ściany akustyczne wewnętrzne, które jednocześnie pełnią rolę przegród przeciwpożarowych.
Certyfikowane systemy przegród przeciwpożarowych to gwarancja zgodności z przepisami oraz pewność, że w razie pożaru zadziałają zgodnie z założeniami. Producenci takich rozwiązań przeprowadzają testy ogniowe i uzyskują atesty potwierdzające parametry swoich produktów.
Stosowanie sprawdzonych systemów ułatwia również proces projektowania i montażu. Dostępne są kompletne zestawy obejmujące profile, okucia, uszczelki oraz instrukcje montażu. Dla inwestora certyfikowany system to oszczędność czasu podczas procesu odbiorowego oraz gwarancja na rozwiązania, co jest dodatkowym zabezpieczeniem inwestycji.